อารยธรรม 1000 ปี ศรีเทพ

          โบราณสถานที่มีอยู่ในประเทศไทยทั้งหมดนี้ มีอยู่แห่งหนึ่งที่มีคุณค่ามากที่สุดคือ อุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ อำเภอศรีเทพ จังหวัดเพชรบูรณ์ เป็นเมืองโบราณขนาดใหญ่กว่า 2800 ไร่ อยู่ใกล้แม่น้ำป่าสัก มีคันดินคูน้ำเป็นแนวกำแพงรูปวงรีขนาดใหญ่หนึ่งวงและยังมีแนวกำแพงรูปวงกลมสร้างทับซ้อนอีกวงหนึ่งแต่มีขนาดย่อส่วนเล็กลงมาทับด้านทิศตะวันตกของกำแพงวงแรก มีโบราณสถานที่มีลักษณะต่าง ๆ สร้างด้วยศิลาแรงและอิฐ กระจัดกระจายอยู่ทั่วบริเวณ ส่วนที่ปรากฏเห็นชัดเจนได้แก่ เขาคลังใน เขาคลังนอก ปราสาทศรีเทพ ปราสาทสองพี่น้อง ปรางค์ฤาษี และด้วยเหตุที่ว่า อุทยานประวัติสาสตร์ศรีเทพมีขนาดใหญ่มาก จึงยังคงมีพื้นที่ที่ยังไม่ได้ขุดสำรวจอีกเป็นจำนวนมาก

เหตุผลที่อุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพเป็นแหล่งท่องเที่ยวทางโบราณคดีที่มีคุณค่ามากที่สุดในประเทศไทย ก็เพราะว่า เมื่อเปรียบเทียบกับโบราณสถานอื่น ๆ ในประเทศไทยแล้ว โบราณสถานแต่ละแห่งนั้น จะมีศิลปะการก่อสร้างที่ชัดเจนว่าก่อสร้างในยุคไหน มีศิลปะในยุคไหน ไม่ว่าจะเป็น สมัยทวารวดี สมัยลพบุรี สมัยสุโขทัย อยุธยาหรือรัตนโกสินทร์   ตัวอย่างเช่น โบราณสถานวัดคูบัวราชบุรีเป็นแบบทวารวดี ปราสาทหินพิมายเป็นแบบลพบุรีหรือขอม เมืองเก่าสุโขทัยและกำแพงเพชรเป็นแบบสุโขทัย เมืองเก่าอยุธยาก็เป็นแบบอยุธยา เป็นต้น สิ่งที่ทำให้เราสามารถระบุลักษณะศิลปะการก่อสร้างของโบราณสถานในยุคต่าง ๆ ได้นั้นก็เพราะศิลปะแต่ละยุคแต่ละสมัยมีลักษณะการก่อสร้าง วัตถุสิ่งของ ตลอดจนรูปสักการะที่แตกต่างกันออกไปอย่างชัดเจน